Besluit RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN

di 28/01/2025 - 19:30

GOEDKEUREN PROJECT MENSTRUATIEARMOEDE EN REGLEMENT PAKKET MENSTRUATIEPRODUCTEN

Aanwezig: Steven Van Troys, voorzitter
Simon Lagrange, voorzitter van het vast bureau
Sophie Delaere, Olivier Peirs, Michaël Vandemeulebroecke, Fauve Tack, Francky De Coster, leden van het vast bureau
Ward Baeten, Rudy Beulque, Kathleen Blauwblomme, Tony Boeckaert, Catherine De Smet, Marc Devlieger, Katrien De Waele, Yentl De Wever, Céleste Heyerick, Lieven Lippens, Luc Millecamps, Marc Nachtergaele, Berkan Nalli, Luc Roggeman, Tania Verpraet, Marc Vanden Heede, Aline Van den Weghe, leden van de raad voor maatschappelijk welzijn
Sofie Tremmerie, wnd. algemeen directeur

Verontschuldigd: Delphine Vandenbossche, lid van de raad voor maatschappelijk welzijn
Sylvie Bohez, algemeen directeur

Bevoegdheid

Artikel 78 van het decreet lokaal bestuur op grond waarvan de raad voor maatschappelijk welzijn bevoegd is voor het vaststellen van reglementen.

Wetten en reglementen

De wet van 2 april 1965 betreffende het ten laste nemen van de steun verleend door de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.
De organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn.
Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017.

Feiten

Menstruatiearmoede is onzichtbaar, maar hardnekkig.

1 op 8 meisjes in Vlaanderen heeft geen geld om menstruatieproducten te kopen. Hierdoor kiezen ze voor goedkopere, gevaarlijke alternatieven (keukenrol, wc-papier, watten, ...). Door het gebrek aan menstruatieproducten hebben minstens 15% van de meisjes die in armoede leven al eens een dag school gemist (onderzoek van Caritas Vlaanderen).
Naast schaamte omwille van gebrek aan geld, is er ook schaamte voor ongecontroleerd bloedverlies. Menstruatiearmoede omvat dus een dubbel taboe.

Als lokaal bestuur kunnen we op verschillende manieren inzetten om menstruatiearmoede te verhelpen. Daarom werd het project menstruatiearmoede uitgewerkt. De volledige uitwerking van het project wordt in bijlage toegevoegd.
Het project werd ter bestrijding van menstruatiearmoede uitgewerkt in samenspraak met de dienst Financiële en Sociale Hulp (verder: FSH) en directeur Sociaal Huis.
Lokaal bestuur Zulte kan inzetten op menstruatiewelzijn via verschillende acties gericht op personen in armoede (1), op de brede bevolking (2) en op scholen (3).

1. Acties gericht op personen in armoede

Bedelen van menstruatieproducten via de voedselbedeling:
Op dit moment worden reeds menstruatieproducten verdeeld via de voedselbedeling. Deze producten (voornamelijk tampons en maandverbanden) worden gratis verkregen via het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+).
Deze actie kan kosteloos worden verdergezet.

Bedelen van menstruatieproducten aan vrouwelijke cliënten (10 jaar tot ongeveer 55 jaar) van de dienst FSH:
Het reglement wordt voorgelegd ter goedkeuring. Met dit reglement wordt beoogd om pakketten menstruatieproducten uit te delen aan mensen met financiële problemen.
De geraamde kostprijs voor deze actie bedraagt 2.961,40 euro per jaar (de berekening gebeurde aan de hand van de winkelprijzen in september 2024).
De cliënten van de dienst FSH worden van deze mogelijkheid op de hoogte gebracht via hun maatschappelijk werker, via de nieuwsbrief en het TV-scherm in de wachtruimte van het Sociaal Huis. Cliënten worden ook toegeleid naar de infosessie rond duurzame menstruatieproducten (zie hieronder).

2. Acties gericht op de brede bevolking

Organiseren van een infomoment over menstruatiearmoede en duurzame menstruatieproducten:
Deze lezing/toelichting zal georganiseerd worden in het voorjaar van 2025. 28 mei 2025 is Wereld Menstruatiedag.
De kostprijs is afhankelijk van de keuze van organisatie. Er wordt onderzocht of er via de partnerorganisatie een soort "goodiebag" kan voorzien worden per deelnemer.
De geraamde kostprijs voor deze actie bedraagt 250 euro per sessie.

3. Acties gericht naar de scholen

Beschikbaar stellen van menstruatieproducten (maandverbanden) aan scholen in Zulte.
Alle scholen, zowel Emmaüs Machelen als de lagere scholen, werden gecontacteerd en bevraagd. Vooral de school Emmaüs Machelen gaf aan nood te hebben aan extra menstruatieproducten. De nood van de basisscholen ligt lager, maar zij wensen wel in te gaan op het voorstel.
Per school wordt een voorraad maandverbanden voorzien. Deze producten kunnen verdeeld worden aan de leerlingen die daar nood aan hebben.
De geraamde kostprijs voor deze actie =bedraagt 32,13 euro.
Organiseren van een infomoment over duurzame menstruatieproducten voor leerlingen van de middelbare school Emmaüs Machelen.
De kostprijs is ook hier afhankelijk van de gekozen partnerorganisatie.
De geraamde kostprijs voor deze actie bedraagt 250 euro per sessie.

Adviezen

De dienst FSH adviseert de goedkeuring van het project menstruatiearmoede en reglement pakket menstruatieproducten.

Financiële impact

De totale kostprijs van voorgestelde acties wordt geraamd op 3.493,53 euro.
Hierbij gaat het om:

500 euro voor de infosessies
2.993,53 euro voor de aankoop van menstruatieproducten voor de verdeling aan personen met financiële problemen en de scholen.

Beslissing

Artikel 1:De raad voor maatschappelijk welzijn keurt het project menstruatiearmoede en het reglement steunpakket menstruatieproducten goed.
Het reglement treedt in werking op 1 februari 2025.

Artikel 1: Bevoegdheid

Toekennen van individuele steun op het vlak van maatschappelijke dienstverlening, waaronder materiële hulpverlening in de vorm van een steunpakket menstruatieproducten, is een bevoegdheid van het bijzonder comité voor de sociale dienst (art. 113 decreet lokaal bestuur).

Artikel 2: Doelstelling

Het steunpakket menstruatieproducten heeft als doel alle vrouwen in een gezin in financiële moeilijkheden te voorzien van een kwaliteitsvol steunpakket met menstruatieproducten, dit ter bestrijding van menstruatiearmoede.

Artikel 3: Doelgroep

Om aanspraak te kunnen maken op de materiële steun via het steunpakket menstruatieproducten, moet de aanvrager voldoen aan de volgende voorwaarden:

De aanvrager en gezinsleden zijn woonachtig in Zulte. Uitzondering: daklozen en studenten die een leefloon ontvangen van het OCMW van Zulte, maar niet woonachtig zijn in Zulte;
De aanvrager kan een aanvraag indienen voor vrouwelijke gezinsleden die menstrueren. Hiervoor wordt de voorwaarde gehanteerd dat de vrouwelijke gezinsleden tussen 10 en 55 jaar oud zijn;
De aanvrager verleent zijn/haar volledige medewerking aan het sociaal en financieel onderzoek dat gevoerd wordt door een maatschappelijk werker van de dienst Financiële & Sociale Hulp (verder FSH);
De aanvrager heeft financiële moeilijkheden en er bestaat een risico op menstruatiearmoede [1];
Als uit het sociaal en financieel onderzoek blijkt dat de aanvrager geen gezond uitgavenpatroon heeft, dan is de aanvrager bereid om hiervoor begeleiding te krijgen door de dienst FSH.

Artikel 4: Steun

De steun die wordt voorzien via het steunpakket menstruatieproducten is een materiële steun, bestaande uit maandverbanden of tampons en inlegkruisjes, of menstruatiecups [2].

Artikel 5: Procedure

De aanvrager neemt contact op met het Sociaal Huis van Zulte en maakt een afspraak voor een intakegesprek bij de dienst FSH. Nadien wordt een dossierbeheerder aangesteld om de vraag voor een steunpakket en eventuele andere vragen verder te behandelen. Cliënten die reeds gekend zijn in de dienst FSH kunnen rechtstreeks een afspraak maken met hun dossierbeheerder om de steun aan te vragen.
De dossierbeheerder voert een sociaal en financieel onderzoek op basis van volgende elementen.
- De identiteitsdocumenten van de aanvrager;
- Een budgetplan op basis van het (gezins-)inkomen en de uitgaven;
- Een KSZ-onderzoek.
De aanvraag voor de steun wordt door de dossierbeheerder voorgelegd op het eerstvolgend bijzonder comité voor de sociale dienst.
Nadat een beslissing werd genomen door het BCSD, wordt de cliënt hiervan per brief in kennis gesteld.
Bij een positieve beslissing wordt de cliënt toegevoegd aan de lijst met rechthebbenden. De cliënt wordt meermaals per jaar door de dossierbeheerder uitgenodigd om de steunpakketten voor zichzelf en/of gezinsleden op te halen.
Er wordt een dossier bewaard met daarin de volgende documenten:
- Het budgetplan waaruit blijkt dat er financiële problemen zijn;
- De kennisgevingsbrief.

Artikel 6: Evaluatie

De cliënt heeft, na de toekenning, recht op een maandelijks steunpakket met menstruatieproducten voor alle vrouwelijke gezinsleden tussen 10 en 55 jaar. Bij wijzigingen in de financiële situatie van de cliënt, wordt de toekenning geëvalueerd.

Artikel 7: Stopzetting

Het recht op steun via de pakketten menstruatieproducten wordt stopgezet wanneer:

De cliënt zelf aangeeft geen beroep meer te willen doen op de steun.
De cliënt niet meer voldoet aan de voorwaarden.
Er wordt vastgesteld dat de producten uit de steunpakketten verkocht, verhandeld of achtergelaten worden.

Artikel 8: Inwerkingtreding

Dit reglement treedt in werking op 1 februari 2025 en wordt beëindigd op 31 december 2025.

-----------------------

[1] De aanvrager heeft betalingsachterstand (schulden) die een betaalprobleem vormen of de aanvrager heeft geen betalingsachterstanden, maar houdt op het einde van de maand weinig tot geen budget over en heeft onvoldoende spaargelden om beroep op te doen.

[2] Iedere vrouw die in aanmerking komt kan éénmalig twee menstruatiecups verkrijgen. Dit is een duurzame maatregel en zorgt ervoor dat het recht op andere menstruatieproducten vervalt. Het recht kan opnieuw geopend worden door een nieuwe aanvraag te doen.

Artikel 2: Een afschrift van dit besluit wordt bezorgd aan de dienst Financiële en Sociale Hulp en aan de financiële dienst.

Artikel 3: De voorzitter van het vast bureau maakt het reglement (en de inhoud ervan) via de webtoepassing van de gemeente bekend overeenkomstig artikel 285 §2 en artikel 286 §2.
In uitvoering van artikel 330 van het decreet lokaal bestuur brengt het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn op dezelfde dag als de bekendmaking van de besluiten op de webtoepassing van de gemeente, de toezichthoudende overheid op de hoogte van de bekendmaking ervan.